سرنوشت تلخ 6 برند و کارخانه مشهور ایرانی
برندهای خاطرهانگیز ایرانی که دیگر در بازار نیستند
برخی نامها و نشانهای تجاری ایرانی اکنون تنها در خاطرات ما باقی ماندهاند و دیگر در فروشگاهها دیده نمیشوند. برندهایی مثل ارج و آزمایش زمانی محبوب بودند، اما اکنون دیگر تولید نمیشوند. در این گزارش، سرنوشت چند برند مشهور بررسی میشود.
ارج؛ قدیمیترین تولیدکننده لوازم خانگی ایران
“ارج؛ نامی که میشناسید و به آن اطمینان دارید”، شعاری بود که هنوز در ذهن بسیاری باقی مانده است. این شرکت از سال ۱۳۱۶ با هشت کارگر آغاز به کار کرد و به عنوان قدیمیترین سازنده لوازم خانگی ایران شناخته شد.
در ابتدا، ارج در زمینه آهنگری، ریختهگری و جوشکاری فعالیت میکرد و صندلیهای تاشو تولید میکرد. دهه ۱۳۵۰، کارخانه تولید یخچال، بخاری، ماشین لباسشویی و کولر را آغاز کرد.
نام ارج برگرفته از نام خانوادگی بنیانگذار، خلیل ارجمند، و همچنین اختصار سه واژه آهنگری، ریختهگری و جوشکاری است.
تولید یخچال برقی از سال ۱۳۴۱ شروع شد و یک سال بعد، آبگرمکن ۵۰ گالنی تولید شد که به بهبود بهداشت عمومی کمک کرد. اما مشکلات مالی و اختلاسهای داخلی، کارخانه را به سقوط کشاند و سرانجام در ۲۴ خرداد ۱۳۹۵، پس از ۷۹ سال فعالیت، به طور رسمی تعطیل شد.
با این حال، گفته میشود ارج در حال مذاکره با تولیدکنندگان خارجی برای بازگشت به تولید است.
آزمایش؛ افول گرما و سرمای ایرانی
کارخانه آزمایش در سال ۱۳۳۷ توسط محسن آزمایش تأسیس شد. این برند تولید وسایل گرمایشی و سرمایشی را به عهده داشت و روزگاری در بسیاری از خانهها دیده میشد.
ابتدای فعالیت، آزمایش صندلی، مبل و آبکاری فلزات تولید میکرد. با گسترش گازکشی شهری، بخاریهای کپسولی تولید کرد و سپس یخچال، کولر و آبگرمکن را روانه بازار کرد.
افول این برند به دلیل مدیریت ناکارآمد و رقابت با محصولات خارجی رخ داد. در سال ۱۳۸۸، کارخانه مرودشت به حالت نیمهتعطیل درآمد و اکنون هیچ خبری از تولید محصولات آزمایش در بازار نیست.
پارس الکتریک؛ از باتری قلمی تا لپتاپ تولید نشده
پارس الکتریک و مجموعه شرکتهای پارس از سال ۱۳۴۱ توسط محمدهاشم برخوردار بنیانگذاری شدند. محصولات این شرکت شامل تلویزیون، باتری و لوازم خانگی بود.
پارس الکتریک دولتی شد و تحت نظر سازمان صنایع ملی ایران ادامه فعالیت داد. این شرکت تلاش کرد تلویزیونهای السیدی و حتی لپتاپ ایرانی تولید کند، اما تغییر ناگهانی مدیرعامل و مشکلات داخلی، آینده برند را نامعلوم کرد.
مدتی است فعالیت پارس الکتریک دوباره آغاز شده است، اما هنوز جایگاه سابق خود را در بازار بازنیافته است.
کفش بلا؛ شیرهای دوقلو خسته از واردات
کفش بلا، دومین برند معروف کفش ایرانی پس از کفش ملی بود. این برند توسط خانواده عمیدحضور تأسیس شد و پوتین، کفش مجلسی و ورزشی تولید میکرد.
جنگ تحمیلی، رکود بازار و واردات کفشهای بیکیفیت، باعث افول کفش بلا شد. اکنون خط تولید این کارخانه متوقف شده و تنها فروشگاههای بلا کفشهای دیگر تولیدکنندگان را عرضه میکنند.
نساجی مازندران؛ سرگذشت تلخ یک چرخه ریسندگی
نساجی مازندران از اولین واحدهای صنعتی بزرگ کشور بود. کلنگ کارخانه در ۱۳۰۷ زده شد و در سال ۱۳۱۳ بهرهبرداری شد.
این کارخانه شامل سه واحد بود:
-
واحد چیتسازی
-
تولید منسوجات پردهای، ملحفهای و پیراهنی
-
تولید نخ و منسوجات نخی و مصنوعی
با فرسودگی ماشینآلات، کاهش کشت پنبه و مشکلات مدیریتی، کارخانهها از دهه ۷۰ به تدریج تعطیل شدند. حمایتهای دولتی نتوانست آنها را به روزهای اوج بازگرداند.
تولیپرس؛ نشانه پاکیزگی که دیگر نیست
شرکت تولیپرس در سال ۱۳۴۳ با تولید پودر لباسشویی “دریا” فعالیت خود را آغاز کرد. در دهه ۶۰ ظرفیت تولید افزایش یافت و در سال ۱۳۷۹ از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شد.
اما مشکلات در تأمین مواد اولیه و مدیریت ناکارآمد باعث شد کارخانه بارها تعطیل شود. با اینکه وبسایت شرکت هنوز فعال است، محصولات تولیپرس دیگر در بازار یافت نمیشوند.
منبع: وب سایت عصر مواد
(خاطر نشان می شود مالکیت وب سایت عصر مواد متعلق به شرکت تاو صنعت سپنتا می باشد)